بی اشتهایی در کودکان نوپا: علل و راه های مقابله با آن

فهرست مطالب بی اشتهایی در کودکان نوپا: علل و راه های مقابله با آن:

آیا کاهش اشتها در کودکان نوپا امری طبیعی است؟

دلایل از دست دادن اشتها در کودکان نوپا چیست؟

چه زمانی باید به دنبال کمک های پزشکی باشیم؟

چگونه اشتهای کودک نوپایمان را به حالت عادی بازگردانیم؟

چه مقدار غذا برای کودکان نوپا کافی است؟

مواردی که در صورت امتناع کودکان نوپا از خوردن، باید از انجام آنها اجتناب کنید

بی اشتهایی در کودکان نوپا: علل و راه های مقابله با آن، کم اشتهایی در کودکان نوپا امری رایج است و به ندرت باعث نگرانی می شود. اما زمانی که با کاهش وزن و یا سایر بیماری های مزمن همراه باشد، می تواند نگران کننده باشد. اگر کودک نوپای شما مدام اشتهایش را از دست می دهد و در رشد خود، دچار تاخیر شده است، در این صورت با یک پزشک متخصص مشورت کنید.

ما در این مقاله قصد داریم با شما در رابطه با دلایل از دست دادن اشتها در کودکان نوپا و راه های بازگرداندن آن به حالت عادی صحبت کنیم.

بیشتر بخوانید: تغذیه کودک ۲ ساله 

آیا کاهش اشتها در کودکان نوپا امری طبیعی است؟

کودکان نوپا به دلیل جهش رشدی و تغییرات روانشناختی که محتمل می شوند، اشتهای نامنظمی دارند و همچنین مقدار مواد غذایی که در طول روز وارد بدنشان می شود نیز متغیر می باشد. اگر کودک نوپای شما سالم به نظر می رسد و مراحل رشد خود را با سرعت طبیعی طی می کند، احتمالاً دلیلی برای نگرانی بابت کم اشتهای ضعیف او وجود ندارد. با این وجود، والدین باید با دلایل بی اشتهایی در کودکان نوپا آشنا شوند.

بیشتر بخوانید: انتخاب میان وعده برای کودک نوپا

دلایل بی اشتهایی در کودکان نوپا چیست؟

متداول ترین دلایل بی اشتهایی در کودکان نوپا 

۱.بیماری:

اگر کودک نوپای شما دچار تب، گلودرد، دل درد، زخم دهان و یا هر نشانه دیگری از مریضی باشد، در این صورت اشتهایی به غذا خوردن نخواهد داشت. اگر کودکتان احساس ضعف و مریضی می کند، با یک پزشک متخصص مشورت کنید.

۲.دریافت کالری اضافی:

کمبود اشتها در کودکان نوپا به غیر از بیماری می تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد. این دلایل شامل خوردن بیش از حد تنقلات وغذاهای ناسالم بین وعده های غذایی اصلی، خوردن نوشیدنی های قندی مانند آب میوه در بین وعده های غذایی و سوزاندن کالری کمتر به دلیل بی تحرکی می باشد.

۳.ترجیحات غذایی:

کودکان نوپا در سنینی هستند که برخی غذاهای خاص را به سایر غذاها ترجیح می دهند. آنها به همین دلیل ممکن است دچار بدغذایی شوند. مجبور کردن کودکان نوپا به خوردن غذاهایی که دوست ندارند نیز یکی از دلایل کم اشتهایی در آنها می باشد. 

۴.تغییرات بدنی:

جهش های رشدی و سایر تغییرات بدنی نیز می تواند به طور قابل توجهی بر الگوهای غذایی آنها تأثیر بگذارد. تغییرات رشدی می‌تواند بر میزان مواد غذایی دریافتی روزانه کودکان نوپا تأثیر بگذارد و باعث ایجاد تغییر در نیازهای غذایی آنها شود.

۵.تغییر در بازه زمانی توجه:

کودکان نوپا بسیار بی قرار هستند و معمولاً بازه توجه کوتاهی دارند(نمی توانند برای مدت زمانی طولانی بر یک چیز تمرکز کنند) و همین مسئله باعث می شود که کودکان نوپا نتوانند غذای خود را به طور کامل بخورند.

۶. عصبانیت و کج خلقی:

کودکان نوپا معمولا زیاد عصبانی می شوند، مخصوصا زمان هایی که والدین از پختن غذاهای مورد علاقه آنها امتناع می کنند. عدم کنترل صحیح عصبانیت و کج خلقی در کودکان نوپا ممکن است باعث کم اشتها شدن آنها شود.

بیشتر بخوانید: تغذیه کودک ۳ ساله 

داروها:

برخی داروها به ویژه آنتی بیوتیک ها و آلبندازول باعث ایجاد طعمی فلزی در دهان کودکان نوپا و در نتیجه کاهش اشتها در آنها می شوند.

والدین می توانند دلایل کم اشتهایی کودکان نوپای خود را شناسایی کنند اما با این وجود بهتر است در شرایط خاص، از یک پزشک کمک بگیرند.

چه زمانی باید به دنبال کمک های پزشکی باشیم؟

در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر در کودک نوپای خود، به پزشک مراجعه کنید.

• از دست دادن اشتها برای مدت یک ماه

• کاهش وزن

• عدم افزایش وزن برای مدت شش ماه

• عق زدن و استفراغ 

• خوردن تنها چند غذای محدود

• ضعف و بی حالی و کمبود انرژی

• سایر مشکلات سلامتی مانند تب، اسهال، یبوست، شکم درد، تنگی نفس و سرفه

• یرقان و زردی ادرار 

اگر فکر می کنید که فرزندتان به مقدار طبیعی غذا نمی خورد و ممکن است به اختلال خوردن دچار شده باشد، در این صورت باید به پزشک مراجعه کنید. اختلال خوردن می تواند در میزان غذای مصرفی کودکتان مشکلاتی را ایجاد کند و منجر به رژیم غذایی نامناسب و بدغذایی شود. همچنین ممکن است گاهی اوقات کودک نوپای شما بخواهد تنها یک نوع غذا را بخورد. عدم تشخیص اختلال خوردن در کودکان نوپا باعث بی اشتهایی مزمن شده و بر رشد آنها تأثیر منفی می گذارد. 

بیشتر بخوانید: تغذیه کودکان نوپا

چگونه اشتهای کودک نوپایمان را به حالت عادی بازگردانیم؟

راه هایی برای تشویق کودکان نوپا به داشتن تغذیه سالم و غلبه بر بی اشتهایی

۱. جذاب تر کردن زمان صرف غذا:

زمان غذا خوردن برای کودکان در حال رشد یک مسئله مهم می باشد. غذاهایی با اشکال و رنگ های متنوع و جذاب را تهیه کنید و در اختیار فرزندتان قرار دهید. در مورد مواد غذایی مختلف با آنها صحبت کنید. سایر اعضای خانواده نیز باید همان غذایی که کودک نوپایتان می خورد را مصرف کنند و بدین ترتیب تبدیل به سرمشقی برای او شوند. کودکان خود را وادار کنید تا هنگام صرف غذا در کنار سایر اعضای خانواده بنشینند و غذا بخورند. آنها باید بشقاب ، کارد و چنگال خود را داشته باشند و نه اینکه از داخل بشقاب بزرگترها غذا بخورند. 

۲. به او حق انتخاب بدهید:

بگذارید کودک نوپایتان خودش نوع و مقدار غذایی که می خواهد بخورد را مشخص کند. در ابتدا اینکار را تنها با غذاهای مورد علاقه کودکتان، شروع کنید و به تدریج به سمت غذاهایی بروید که تمایلی به خوردن آنها ندارد. دادن حق انتخاب به کودکان نوپا، نوع نگاه آنها به مسئله غذا خوردن را تغییر می دهد و در طولانی مدت باعث افزایش اشتهای آنها خواهد شد.

۳. افزایش وعده های غذایی:

معده کودکان، بسیار کوچک تر از معده بزرگسالان می باشد و بدین ترتیب کودکان در وعده های غذایی خود، اغلب غذای کمتری مصرف می کنند. به جای دادن وعده های غذایی سنگین و پر حجم، غذای آنها را به ۵ تا ۶ وعده غذایی کوچک تر تقسیم کنید.

۴. میان وعده های سالم تهیه کنید:

جلوگیری از خوردن میان وعده های غذایی در کودکان نوپا ممکن است کمی دشوار باشد. زمانی که کودکان نوپا دچار جهش رشدی می شوند، مصرف میان وعده های غذایی در آنها افزایش می یابد. در چنین مواقعی، باید برای آنها میان وعده های غذایی سالم مانند میوه های تازه، سالاد سبزیجات و یا سبزیجات آب پز تهیه کنید. این غذاها را می‌توانید به صورت غذاهای انگشتی نیز سرو کنید. خوردن غذاهای انگشتی گرسنگی آنها را برطرف می‌کند و باعث می شود تا در معده فضای کافی برای خوردن وعده‌های غذای اصلی باقی بماند.

۵.آنها را وادار به نوشیدن آب کنید:

اگر کودک شما بین وعده های غذایی اصلی دچار تشنگی می شود، به او آب بدهید. از دادن آبمیوه های صنعتی و یا آبمیوه های خانگی که حاوی شکر اضافه هستند، خودداری کنید. مقدار آبمیوه مصرفی فرزندتان را به کمتر از شش اونس در روز کاهش دهید.

۶. به او شیر کامل بدهید:

کودکان نوپا باید شیر کامل مصرف کنند زیرا شیر کامل در مقایسه با شیر کم چرب حاوی مواد مغذی بیشتری است. بین وعده های غذایی اصلی به کودک خود یک لیوان شیر کامل بدهید و بدین ترتیب شکم کودکتان تا موقع خوردن غذا پر خواند ماند.

۷. او را مجبور به غذا خوردن نکنید:

اگر کودک نوپای خود را مجبور به تمام کردن غذای موجود در بشقابش بکنید، در این صورت علاقه اش به غذا خوردن را از دست خواهد داد. در عوض هر چقدر که میل دارد، به او غذا بدهید. اگر کودک نوپای شما از خوردن غذایی خاص امتناع می کند، به جای اینکه او را مجبور به غذا خوردن مد نظرتان بکنید، سعی کنید غذای باقیمانده را در وعده غذایی بعدی به او بدهید.

۸. دائما منوی غذایی خود را تغییر بدهید:

برای تهیه وعده های غذایی سالم، می توانید از هر گروه غذایی، مواد غذایی مختلف را انتخاب و باهم ترکیب کنید. یک وعده غذایی باید ترکیبی از مواد غذایی مختلف از گروه های غذایی مختلف باشد. برای سهولت در گنجاندن مواد غذایی مختلف در رژیم غذایی کودکتان، یک جدول رژیم غذایی درست کنید.

۹.از عواملی که باعث پرت شدن حواس کودکتان در حین غذا خوردن می شوند، دوری کنید:

محیطی که کودکان در آن غذا می خورند، باید به دور از وسایلی مانند تلویزیون باشد. عوامل مزاحم دیگری مانند اسباب ‌بازی ها و کتاب‌ها را نیز از جلوی کودک خود جمع کنید. زمان صرف غذا باید به گونه ای باشد که تمام اعضای خانواده بتوانند با آرامش کامل در کنار هم غذا بخورند. همچنین به کودک خود یاد دهید تا غذای خود را آرام و با لقمه های کوچک بخورد و در هنگام خوردن عجله نکند. آنها را تشویق کنید تا قبل از قورت دادن غذا، آن را به درستی بجوند.

۱۰. معرفی غذاهای جدید:

اگر کودک نوپای شما به خوردن برخی غذاها علاقه بیشتری دارد، در این صورت برایش غذاهایی که مشابه غذاهای مورد علاقه اش می باشند را درست کنید. به عنوان مثال، اگر کودک شما از خوردن کدو گردویی لذت می برد، می توانید در هنگام پختن غذا از کدو تنبل و سایر کدو ها نیز استفاده کنید. از یک غذا به عنوان دروازه ای برای معرفی دیگران استفاده کنید.

۱۱. ترکیب غذاهای کمکی:

غذاهایی را که کودکتان دوست ندارد را با غذاهای مورد علاقه اش ترکیب کنید. به عنوان مثال، اگر کودک نوپای شما از هویج بدش می آید، پوره هویج را با پوره سیب زمینی شیرین مخلوط کنید و یا برای خوشمزه تر شدن کلم بروکلی، آن را با پنیر بپزید.

به کودکان خود اجازه دهید تا در هنگام آماده کردن وعده های غذایی تماشایتان بکنند. به آنها اجازه دهید تا در پختن غذا به شما کمک بکنند، مثلا سبزی ها را از داخل سبد بیرون بیاورند و یا میوه ها را بشورند. تبدیل کردن فرآیند پخت غذا به فعالیتی جذاب و سرگرم کننده، روشی عالی برای بهبود عادت های غذایی کودکان نوپا و از سرگیری یک رژیم غذایی عادی می باشد.

چه مقدار غذا برای کودکان نوپایمان کافی است؟

کودکان نوپا، معمولا در این بازه سنی هم غذای جامد می خورند و هم از شیر مادر و یا شیر خشک تغذیه می کنند. به نکات زیر که در مورد مقدار غذای مورد نیاز کودکان نوپا می باشند، توجه کنید.

• کودکان نوپا در هر وعده غذایی به حدود سه چهارم پیمانه غذا نیاز دارند و باید روزانه سه تا چهار وعده غذایی مصرف کنند.
• می توانید میان وعده های غذایی اصلی، یک تا دو میان وعده غذایی نیز به او بدهید. 
• پس از اینکه کودک نوپای شما توانست بدون کمک دیگران راه برود، می توانید روزانه چهار تا پنج وعده غذایی کوچک و دو میان وعده غذایی به او بدهید.
• در روز یک تا دو فنجان شیر به او بدهید.

کودکان نوپا بسته به سن و وضعیت سلامتی خود روزانه به ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ کالری نیاز دارند. برای جلوگیری از کمبود برخی مواد غذایی در بدن کودک خود و اینکه بفهمید کودک نوپای شما در طول روز به چه مقدار غذا نیاز دارد، با یک متخصص تغذیه صحبت کنید. در جدول زیر، برآوردی کلی از مقدار غذایی که کودک نوپای شما باید از گروه های مختلف غذایی استفاده کند، آورده شده است.

 

گروه غذایی	مقدار توصیه شده	جزییات
غلات	۳ تا ۵ اونس غلات کامل	از ترکیبی از غلات کامل مانند گندم، برنج ، ارزن و حبوبات استفاده کنید.
سبزیجات	۱ تا ۱.۵ پیمانه سبزیجات خام یا پخت شده	انوع مختلفی از سبزیجات رنگی را به غذای کودک خود بیفزایید
میوه ها	۱ تا ۱.۵ پیمانه میوه تازه می توانید از کمپوت، میوه های یخ زده و یا خشک شده نیز استفاده کنید	از دادن آبمیوه به کودک نوپای خود پرهیز کنید. آبیموه‌های صنعتی حاوی افزودنی های قندی و مواد نگهدارنده می باشند. بنابراین بهتر است خود میوه را به کودکتان بدهید چون منبع غنی فیبر می باشد.
شیر	۲ تا ۲.۵ پیمانه	به کودک خود فقط شیر کامل بدهید زیرا شیر کامل سرشار از کلسیم و چربی می باشد که برای رشد کودکان نوپا بسیار ضروری می باشد.در یکی از وعده های غذایی می توانید از محصولات لبنی مانند پنیر، ماست و کره نیز استفاده کنید.
گوشت	۲ تا ۴ اونس	انواع گوشت مانند گوشت قرمز، گوشت بدون چربی، مرغ و غذاهای دریایی

 

تنها از میان وعده های خانگی مانند میوه ها، سبزیجات آب پز و غذاهای پخته شده با قند و چربی پایین استفاده کنید. هرگز به کودک نوپای خود نوشابه های گازدار و نوشیدنی های انرژی زا ندهید زیرا این نوشیدنی ها حاوی مقادیر زیادی قند بوده و دارای ترکیبات مضری می باشند. 

مواردی که در صورت امتناع کودکان نوپا از خوردن، باید از انجام آنها اجتناب کنید

برای تحریک بی اشتهایی کودک نوپای خود، به روش های زیر متوسل نشوید:

• به زور غذا دادن به کودک

• غذا دادن با قاشق، مگر اینکه کودکتان مریض و ناخوش احوال باشد. همیشه کودکتان را تشویق کنید که خودش به تنهایی و بدون کمک شما غذایش را بخورد.

• سرزنش و تنبیه کودک به خاطر بی اشتهایی

• دادن رشوه و پاداش به کودک برای ترغیب او به خوردن غذایی خاص. انجام اینکار در نهایت باعث می شود که کودک شما به جای خوردن وعده های غذایی سالم، به خوردن خوراکی هایی که به عنوان رشوه به او می دهید، عادت کند.

• دادن تنقلات و میان وعده های غذایی صنعتی با قند بالا

• مجبور کردن کودک به خوردن غذاهای جدید. غذاهای جدید را یک روز دیگر و یا هر زمانی که کودک نوپایتان آماده امتحان کردن آنها می باشد، به او بدهید. 

• مجبور کردن کودک به نشستن روی صندلی (و یا صندلی غذا خوری کودک) تا زمانی که غذایش را به طور کامل بخورد. انجام اینکار باعث می شود تا کودک نوپای شما زمان صرف غذا را به عنوان زمانی برای تنبیه شدن در نظر بگیرد.

بی اشتهایی در کودکان نوپا را می توان با کمک برخی اقدامات مناسب برطرف کرد. والدین پس از مدتی احتمالاً در رابطه با بی اشتهایی کودک نوپایشان، متوجه الگوی خاصی خواهند شد. برای درست کردن سایر غذاها از مواد غذایی که کودکتان آنها را دوست دارد، استفاده کنید. انجام اینکار از بی اشتهایی که ناشی از عصبانیت و ایرادگیری کودکان است، جلوگیری می کند. اگر نگران بی اشتهایی کودک نوپای خود هستید، در این صورت حتما از افراد متخصص و حرفه ای کمک بگیرید.

منبع : www.momjunction.com

مترجم : علی رضا لهفتان

مطالب دیگر

تربیت کودک – مادر و کودک